mei 2021 Wagen in? Gsm uit!

Eén piepje en onze nieuwsgierigheid is getriggerd. Is het een mailtje, of toch een WhatsApp of Facebook-berichtje van je beste vriendin? Snel maar even kijken… Dat is natuurlijk allemaal prima als je thuis op je gemak in de zetel zit, maar levensgevaarlijk wanneer je op de baan bent. Afgeleid worden door je telefoon gebeurt helaas erg makkelijk en kan desastreuse gevolgen hebben.

De meest voorzichtige schattingen gaan er namelijk van uit dat 5% van alle verkeersongevallen waarbij iemand gewond geraakt of sterft, te wijten zijn aan het gebruik van de mobiele telefoon achter het stuur. Het is dus aan ieder van ons om hierin het goede voorbeeld te geven.

Wat zegt het verkeersreglement?
Art 8.4 van de wegcode zegt dat je als bestuurder geen gebruik mag maken van een draagbare telefoon die je in de hand houdt. Dat is alleen toegelaten als je geparkeerd bent of ‘stilstaat’. Je moet namelijk op elk moment in staat zijn om alle rijbewegingen uit te voeren en je voertuig goed in de hand hebben.

De term ‘stilstaan’ in de wegcode betekent: ‘niet langer dan nodig’ stilstaan om iemand te laten in- en uitstappen of een voertuig te laden of lossen. Even halt houden voor een verkeerslicht bijvoorbeeld, wordt niet beschouwd als ‘stilstaan’.

Met de wagen? Op de fiets?... één pot nat?
Ook als fietser, bromfietser of ruiter ben je volgens het verkeersreglement een bestuurder. Ook in die gevallen mag je dus niet rijden met je telefoon in de hand. Je loopt namelijk dezelfde risico’s als andere bestuurders en kunt evengoed een boete of straf oplopen.

Welke zijn de risico’s?
Uit gegevens blijkt dat:

• wanneer je een telefoonoproep beantwoordt of zelf belt, je vertraagt waardoor het gevaarlijk kan zijn voor diegene die achter je rijdt.
• bestuurders met de gsm in de hand meer moeite hebben om een rechte koers aan te houden en al sneller beginnen slingeren binnen of zelfs buiten de rijstrook.
• je reactiesnelheid vermindert en je veranderingen in de verkeerssituatie dus veel trager opmerkt. 4 op 10 verkeersborden zouden zo zelfs aan je aandacht ontsnappen.
• de spiegels minder gebruikt worden.
• men in 1 op de 4 gevallen geen voorrang geeft op plaatsen waar het wel verplicht is om voorrang te verlenen.
• je meer oog hebt voor je gsm dan voor kwetsbare weggebruikers en je zelfs roekelozer gedraagt in hun buurt.
• Alle bovenstaande effecten ook optreden wanneer je handsfree belt. Handenvrij bellen is dan wel wettelijk toegestaan, maar het leidt je aandacht evengoed af als je aan het rijden bent.

Een duur grapje
Rijden met een gsm of smartphone in de hand is een groot risico voor de verkeersveiligheid en daarom verboden in ons land. Doe je het toch, dan riskeer je een boete. Dat betekent bij een onmiddellijke inning door de politie: 116 euro. Betwist je de boete bij de rechtbank, en acht de rechtbank de overtreding toch bewezen, dan kan de boete oplopen van minimaal 160 tot maximaal 2.000 euro. Dat bedrag wordt verdubbeld bij recidive binnen de drie jaar. Een rechter kan trouwens ook beslissen om een ‘verval van het recht tot sturen’ uit te spreken.

Volgens cijfers van VIAS worden er jaarlijks meer dan 100 000 boetes uitgeschreven voor het gebruik van de gsm achter het stuur. In onze zone alleen al werden er in 2020 werden door onze ploegen 461 boetes uitgeschreven. Een dure grap dus, wetende dat je met dit bedrag wel wat leukers kon doen.

Better safe than sorry
Het is natuurlijk verleidelijk om van zodra er een berichtje binnenkomt je gsm bij de hand te nemen. Toch is het niet nodig om steeds onmiddellijk te reageren en kan het antwoord gerust even wachten. Hoe pak je dit best aan?

1. Ga offline:
   Deze oplossing is radicaal, maar wel effectief. Zet je gsm uit of zet hem in vliegtuigstand voor je vertrekt. Zo wordt je niet constant gestoord.
   
   
2. Download een applicatie die je helpt:
   Sommige applicaties antwoorden in jouw plaats wanneer je aan het rijden bent. Eenmaal geactiveerd, zet je telefoon zich in waakstand en stuurt het een berichtje naar de mensen die je proberen te bereiken. Een overzicht van enkele gratis apps vind je hier.
   
   
3. Leg je gsm in de koffer:
   Heb je schrik dat je niet aan verleiding kan weerstaan? Leg dan al je zaken, zoals je telefoon en laptop in de koffer van je auto.
   
   
4. Anticipeer:
   Dat superdringende telefoontje naar je baas, je babysit of je mama, doe je best voor je vertrekt.
   
   
5. Delegeer:
   Als er iemand met je meerijdt, kan je aan die persoon vragen om te communiceren.
   
   
6. Neem een pauze:
   Als je op een oproep wilt beantwoorden, je berichten wil beluisteren, een sms wil lezen of schrijven of zelf een telefoontje wil doen, profiteer er dan van om een pauze te nemen. Zorg wel dat je dan op een veilige plaats staat, waar je jezelf en anderen niet in gevaar kan brengen.
   
   
7. Reken:
   Denk aan wat je riskeert als je betrapt wordt met de gsm achter het stuur. Met 116 euro kan je heel wat andere zaken doen.
   
   
8. Kom tot rust:
   Je hebt een gemiste oproep, en dan? Wees positief: geniet van het moment dat je even onbereikbaar bent. Niet alle telefoontjes zijn hoogdringend.
   
   
9. Wantrouw je handenvrije kit:
   Bellen met een handenvrije kit is ook gevaarlijk. De afleiding van het telefoongesprek verschuift onze aandacht ‘weg’ van het verkeer.
   
   
10. Denk ook aan de anderen:
    Vraag bij elk telefoontje even of de persoon aan de andere kant van de lijn aan het rijden is. Als dat zo is, spreek een moment af om later terug te bellen wanneer hij niet meer aan het rijden is.

Allerlei andere vormen van afleiding
Afleiding achter het stuur is een van de vijf voornaamste oorzaken van dodelijke verkeersongevallen, naast rijden onder invloed, snelheid, gordeldracht en slaperigheid. Er bestaat geen twijfel over dat de smartphone afleider nummer één is achter het stuur, maar daarnaast kunnen er ook andere stoorzenders zijn die je aandacht verslappen, zoals bv. joelende kinderen op de achterbank, de gps, een file, enz. Tips om ook in deze gevallen steeds je hoofd erbij te houden, vind je hier. Want verkeersveiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid.

Wil je jezelf graag nog meer inlezen, neem dan zeker eens een kijkje op de website van www.veiligverkeer.be.

Bronnen: Vlaamse Stichting Verkeerskunde, Vias, Pricewise