jan 2022 Wie zijn afval verbrandt, moet op de blaren zitten

De milieudienst van de gemeenten Ham en Tessenderlo en van de stad Beringen krijgt regelmatig klachten over het verbranden van (tuin)afval. Ook politie wordt hierin niet gespaard. Het betreft dan voornamelijk verbrandingen die gebeuren in openlucht en heel wat hinder met zich meebrengen voor de buurtbewoners. De Vlaamse milieureglementering is echter heel duidelijk hierover: het mag gewoon niet! Word je betrapt, dan riskeer je een fikse boete.

Wetgeving
De Vlaamse milieuwetgeving (Vlarem) is duidelijk: afval verbranden in open lucht is voor iedereen verboden. Het verbod geldt niet alleen voor het verbranden van papier, plastic, piepschuim, autobanden en andere rommel, maar ook voor het verbranden van biomassa-afval zoals gft, houtafval en groenresten. Uiteraard zijn er een aantal uitzonderingen waarbij verbranding in open lucht wel nog toegelaten is. Denk maar bijvoorbeeld aan het maken van vuur in het kader van bosbeheer, of de jaarlijkse BBQ met vrienden of buren. Ook in onze GAS-Codex vind je meer informatie; alles is terug te vinden onder hoofdstuk 8 “Afvalstoffen en netheid”.

Geurhinder en gezondheidsrisico’s
Dat het verbranden van afval in openlucht bij wet verboden is, is ook niet zo gek. Het opstoken van tuinafval, huishoudelijk afval, enz. veroorzaakt namelijk vaak geurhinder, neerslag van roet en stukjes half verbrand afval. Dit is voor de stoker zelf, maar zeker ook voor zijn buren zeer onaangenaam: men kan de was niet buiten hangen om te drogen, of de ramen niet openen om de woning te verluchten,…
Daarnaast kan de rook ook vaak gezondheidsklachten veroorzaken, zelfs op lange termijn. Prikkende ogen, neus en keel, tumoren, een verstoord hormoon- of immuunsysteem, … Het zijn allemaal gevolgen hiervan. Door het verbranden van eigen afval in de tuin stoot men namelijk tot zo’n 5000 keer meer schadelijke stoffen uit dan de norm die gehanteerd wordt voor verbrandingsinstallaties. Deze laatsten zijn immers uitgerust met een uitgebreid filtersysteem waardoor de uitstoot van schadelijke stofdeeltjes zoals dioxines, fijn stof, zware metalen, enz. minimaal is. Het heft in eigen handen nemen, is dus niet zo’n goed idee.

Alternatieven
Goed sorteren en meedoen aan de selectieve (huis-aan-huis) inzamelingen is dat wel. Want het grootste deel van het ingezamelde afval wordt gewoon gerecycleerd. Enkel datgene wat niet meer gebruikt kan worden, belandt in de speciale afvalverbrandingsinstallaties. Sorteren is dus goed, maar preventie is nog beter. Hieronder enkele tips om afval te voorkomen; want met wat goede wil en fantasie verwerk je al je tuinafval gewoon ter plaatse:

• Plak een antireclamesticker op je brievenbus en je hebt meteen veel minder oud papier.
• Kies voor vaste planten en struiken die langzaam groeien en niet elk jaar massa's snoeisel opleveren. Het betekent ook minder onderhoud.
• Veel tuinafval kan je zelf composteren.
• Snoeihout en ook je kerstboom kun je hakselen.
  De snippers strooi je tussen de planten uit; zo vermijd je ook onkruid.
• Met dikkere takken leg je snel een mooie takkenwal aan als omheining.
  Je zorgt bovendien voor een schuilplaats voor kleine dieren en dus voor meer biodiversiteit.

Boetes
Toch worden er jaarlijks nog mensen betrapt op het stoken van een vuurtje in de achtertuin. Buurtbewoners dienden klacht in, of het vuur werd door iemand opgemerkt waardoor een proces-verbaal kan worden opgesteld door politie of een toezichthouder van de stad of gemeenten. Dit proces-verbaal wordt vervolgens bezorgd aan de GAS-ambtenaar die kan beslissen om je een geldboete (gemeentelijke administratieve sanctie) op te leggen. Deze kan oplopen tot wel €350.
Het niet naleven van de milieuwetgeving kan je dus duur komen te staan.

Winter daar? Kachel klaar!
Uiteraard zijn er ook nog heel wat mensen die tijdens de wintermaanden gebruik maken van een open haard, hout-, pellet- of kolenkachel om de woning extra te verwarmen. Afval via deze weg verbranden is natuurlijk helemaal “not done”. Al zijn er hier en daar toch mensen die denken dat dit de enige manier is om hun oud papier kwijt te geraken.
Staat de winter voor de deur en maak je gebruik van een kachel of haard om je woning te verwarmen, weet dan dat er een aantal zaken zijn waar je best rekening mee houdt wanneer je deze terug voor een eerste keer gebruikt. Zo gebruik je bijvoorbeeld best enkel droog en onbehandeld hout, en maak je de kachel best niet aan met krantenpapier of magazines. Lees er alles over in defolder die gepubliceerd werd door de Vlaamse Overheid. Zo stook je slim en zonder zorgen.

Ook voor wie de aankoop van een haard of kachel overweegt, kan op de website van de Vlaamse Overheid terecht voor handige tips. Zo weet je precies waar je rekening mee moet houden.

Extra informatie

• Heb je nog vragen over het buiten stoken? Dan vind je deze hier terug.
• Wil je graag meer te weten komen over hoe je veilig binnen stookt? Neem dan een kijkje op deze website.
• Feit of fabel m.b.t. sluikstoken? Kom het hier te weten.

Geraadpleegde bronnen

• Magazine Tessenderlo Jaargang 2009
• GAS-Codex
• Omgeving Vlaanderen – Departement Omgeving