okt 2021 Donkere gedachten? Herken tijdig de signalen en zoek hulp.

In Vlaanderen vinden er elke dag gemiddeld drie zelfdodingen en 27 zelfmoordpogingen plaats. Hiermee zit Vlaanderen, en bij uitbreiding België, ruim boven het Europees gemiddelde. Ook in onze politiezone betreuren we jaarlijks een aantal zelfdodingen en jammer genoeg ook heel wat pogingen tot zelfdoding. We geven graag wat tips om jezelf en anderen te helpen.

Waarom heeft Vlaanderen zo’n hoge suïcidecijfers?
De Vlaamse (en bij uitbreiding Belgische) cijfers zijn hoog ten opzichte van de andere Europese landen. Hoe komt dit? In Vlaanderen is het taboe op het zoeken van psychische hulp nog altijd groot. Bovendien is de geestelijke gezondheidszorg minder toegankelijk, kunnen Vlaamse jongeren hun problemen minder efficiënt oplossen en communiceren zij ook minder over hun problemen met volwassenen.

Let op voor signalen
Zelfmoordgedachten beïnvloeden je gedrag. Wees daarom alert voor veranderingen zoals bijvoorbeeld slecht slapen, minder onder de mensen komen, niet kunnen concentreren op werk of school, meer alcohol drinken en/of roken, veel piekeren over zelfmoord en verlies van interesse in dingen die je anders wel leuk vindt.

Zoek afleiding
Probeer je gedachten te verzetten om zo te vermijden dat je begint te piekeren. Dit kan je bijvoorbeeld doen door naar een film te kijken, te sporten, met je hond te gaan wandelen, een uitgebreid bad te nemen, … Daarnaast kan je ook dingen met anderen gaan doen, zoals terrasjes met vrienden of op bezoek gaan bij familie.

Praten, praten, praten
Het is een cliché, maar praten over je zelfmoordgedachten kan echt een verschil maken. Alleen al het delen van je gevoelens met iemand die jij vertrouwt, kan opluchten en helpen om je gedachten op een rij te zetten. Als je liever met iemand anoniem wil praten, kan je bijvoorbeeld bellen, chatten of mailen met een vrijwilliger van de Zelfmoordlijn 1813.

Think Life, online zelfhulp
‘Think Life’ is een gratis, anonieme en online zelfhulpcursus om beter om te gaan met zelfmoordgedachten. Mensen die de online cursus volgen, blijken effectief minder aan zelfmoord te denken. Bovendien heeft het een positieve invloed op depressieve klachten, hopeloosheid, piekeren en angst. Als je gedachten aan zelfmoord overheersen, is het belangrijk om ook nog bijkomende vormen van ondersteuning te zoeken. Meer info op: www.zelfmoord1813.be/thinklife.

Mobiele app ‘BackUp’
Backup is een mobiele app die houvast kan bieden bij zelfmoordgedachten. De app bevat verschillende tools die je kunnen helpen om een crisis te overbruggen of een volgende crisis te voorkomen. Ook als je er voor iemand wil zijn, kan je met ‘BackUp’ aan de slag.

Zoek professionele hulp
Weet je echt niet meer hoe het verder moet? Zoek dan professionele hulp. Hiervoor kan je onder andere terecht bij je huisarts, een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) en een Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW). Als jongere kan je ook terecht bij het Jongeren Advies Centrum (JAC) of het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB).

Don’ts
Als je met zelfmoordgedachten zit, vermijd je best een aantal zaken om jezelf te beschermen. Zo kunnen alcohol en drugs de drempel tot zelfdoding verlagen, maken ze je impulsiever en agressiever. Daarom kan je ze best vermijden. Zoek ook geen gevaarlijke plaatsen op waar je mogelijk zelfmoord kan plegen en vermijd om alleen te zijn. Sluit jezelf zeker niet op, zodat de hulpdiensten makkelijk bij jou kunnen geraken als dit nodig is.

Verder na een poging
Was de wanhoop zo groot dat je een zelfmoordpoging ondernam? Nu moet je verder. Maar hoe? Bespreek samen met je hulpverleners wat er nodig is om terug op weg te gaan. Je staat er niet alleen voor. Maak eventueel samen een vervolgzorgplan op om je een houvast te geven en een veiligheidsplan om een eventuele volgende crisis te overbruggen. Ook de app ‘On Track Again’ kan je weer op weg helpen. Je kan er je eigen hulpkit maken, contacten toevoegen, een dagboek bijhouden, getuigenissen van anderen bekijken, een persoonlijk veiligheidsplan maken, …

Verder als nabestaande
Iemand verliezen door zelfdoding is erg pijnlijk en moeilijk te plaatsen. Je wordt overspoeld door heftige emoties en blijft achter met veel vragen. Er zijn verschillende mogelijkheden om met lotgenoten in contact te komen en/of je te laten ondersteunen. De Werkgroep Verder, deelwerking van VLESP, is het expertisecentrum inzake rouwen na zelfdoding en organiseert allerhande lotgenotencontact aan de hand van een ontmoetingsdag, praatgroepen, jaarlijkse meiwandeling, forum, herinneringspagina’s en een maandelijkse chatbox. Je kan er ook terecht voor doorverwijzingen, info-vragen, vormingen, lezingen, advies, … Meer info vind je op https://www.zelfmoord1813.be/nabestaanden

Bronnen:
• https://www.zelfmoord1813.be/
• http://www.ontrackagain.be/index.php